1-1. Coğrafi Koşullar
İspanya’nın tarihsel gelişimini ele alırken, coğrafyanın ilk zamanlarından itibaren bu topraklara verdiği bazı özellikleri hatırlamak gerekir. Yarımada olma özelliği, onun denizle ilişkili tarihini açıklar ve bu çok çeşitli kültürel etkilerin ve değişimlerin ülkeye ulaşmasına olanak sağlamıştır. Öte yandan, Pireneler ‘in varlığı nedeniyle Kuzey Avrupa’dan izole olması, zaman zaman yarımadanın gelişimi ile kıtanın geri kalanınki arasında görece bir farklılık bulunmasına katkı sağlamıştır. Ayrıca, Avrupa ile Afrika kıtası arasında bir bağlantı noktası olması, Yarımada’yı Avrupa ve Afrika merkezli tarihsel-kültürel olaylar arasında bir etkileşim merkezi haline getirmiştir. Dördüncü bir faktör ise Atlantik ve Akdeniz’in çift yönlü etkisidir; bu, farklı dönemlerde Yarımada’nın doğudan ve batıdan gelen egemen olaylara katılmasını sağlamıştır.
İç coğrafya ise karmaşık bir topoğrafya ve çok değişken ve genellikle sert bir iklimle şekillenmiştir. Bu olgular, tarih boyunca yaşam biçimlerinde ve anlayışlarda kültürel bir çeşitliliğe yol açmış ve bu ülkenin farklı bölgelerinin sürekli olarak birbirinden ayrışmasını açıklamıştır.
Atapuerca’daki Büyük Dolina’da Araştırmalar
Burgos dağlarındaki keşifler, son yıllarda yalnızca yarımadanın tarih öncesi döneminin değil, aynı zamanda Avrupa’daki “Büyük insansı maymunlar” olarak isimlendirilen primatların evrimi bilgilerimizi de kökten değiştirmiştir. Bugün Dünya Mirası olan bu arkeolojik alan, kazılmaya devam edilmekte ve her yıl önemli yeni bulgular sunmaktadır.